cimbri

Tönle Bintarn in cimbro (21)

Il romanzo di Mario Rigoni Stern nella traduzione di Andrea Nicolussi. Stampa a cura del Servizio per la Promozione delle minoranze linguistiche locali della Provincia



Pan bintar, in di birthaüsar von lånt, khnappar un aisanpånar håm hèrta geredet übar dise sachandar un håmda draugetrunkht guatn boi. ’Z Tönle Bintarn boda sichar hattze nètt gemak lazzan seng pitt imenåndarn iz gestånt untartust in di kontrada lai inan paran abas, in di stèll, hattz geredet von Manifest von komunistn boz hatt gehatt gelest aftz taütsch ’z djar boz hatt gearbatet in minìara auz a Hayngen.

In di sèlln djar zèrtedune, nonet pròpio raich, ma boda sichar håmz auzgetribet garècht un soin sichar gest furbat, håm augelekk in partit von Roatn Barittn un håm augehetzt di laüt zo macha toalbar vo alln in sachandar von kamou: toaln vor aniaglaz mentsch di beldar, di etzan, di bisan un di èkhar. Baz sa håm gehatt in sint iz gest hoatar: a bòtta auzgetoalt, beratz gest dèstar vor se khoavan abe in armen laüt boda njånka håm gehatt z’èzza, vor biane gerst, mel, odar khes, daz sèll boda sa iz gest vo alln. Disan Roatn Barittn håmen gètt kontro di Malve, boda boll håm ågenummp azta eppaz khemm vornaügart: azpi di schual vor alle, odar dar telegrafo, un ’z liacht, ma da håm geschauget pitt ploaza vort allz daz sèll gehetza tra in armen laüt. Tra ummaz un daz åndar, di sèlnen bodasan soin drargånt pezzar baz alle, soinz gest di sèllnen, boda håm ågenump di arbatn afte fört.

Antånto izta khennt daz naüge djarhundart, daz zbuantzege, un in lånt håmsa gemacht an groazan vairta. Di pompìarn, geschafft von Vitadoro, soin gebest alle parardja, un dòpo zo haba geputzt un gebèscht stiang un pompe soinzase gerüstet afte vairta. In tages soinsa gerift tortemitt in lånt un vorånavür iz gebest allz a geloava vo khindar, diarnen un puam, alle sinngante luste, un allz a gekhlingla vo borondìn, un a gåntzez gekhlopfa von sèks ross boda håm gezoget di karettn. Dar schaffar pinn baffan hatt gemacht volng alle, fikrante lång odar khurtz pitt soin fikarle un baldar hatt gehoket eppaz z’schaffa, di pompìarn soin gest boroatet zo hennga å di tum von bazzar un zo macha gian di håntpompe boda håm gezoget bazzar auvar von Pach, un an lestn håmsa gelekk gadreau di stiang au pa maurn von haüsar, ombromm ma saitze gevörtet ke schianzante di vaürdar, in pon vodar nacht, von Gaiga abe, hebatnda gemak vången vaür di tèchar pitt prettar un stroa; alle soinen gemacht ploaza meravedja z’sega bi bravat ’z soinda gest ünsarne pompìarn. Balda allz iz gebest verte, un hi un her hattma no gehöart a par a: «ooh... pazauf» soinsa gånt alle inn atz birthaus vodar Faiona un dar pürgarmaistar hatt geschafft boi vor alle, biavl da håmsan geböllt.

Zo riva vor earst iz gest di fanfara von alpìn, un lai spetar izzta khennt auzgètt z’èzza, un alle di pantètz bodase soin gelekk in fila afte tür zo paita, håm gemèkket di zait afte gameln, un dena in an moment håmsa augeputzt allz. Biane nå izta gerift di fanfara von Roatn Barittn, ma di sèlln faivar håm sa gehatt getrunkht bakkat un soin nètt gest guat zo faiva azpe ’z hatt gehatt z’soina: da soin gest partirt vo auz züntrest in ünsar lång lånt, un aftnan iaglan birt soinsase augehaltet zo netza di trialn, un asó soinsa gerift in platz trunkhat. Di Bånda von Lånt un di Bånda Mora anvetze soinse gelekk zo faiva azpe ’z geat gefift, un di zboa pestn trombìttn soinen gètt zo tüana zo machase seng ummaz pezzar baz daz åndar, di laüt håmen alle gemèkket di hent un håmen hèrta gevorst zo faiva vürsnen.

Di khindar håm geschozzt pèll snea alln, persin in guardia Frello, boda sa mòrgas in aldar vrüa hatt gestunkht na pråmpoi; di diarnen anvetze håm gekhuttart un gekriglt un siånka azza håm gehoket soinsen gelazzt djukhan in snea pa hals nidar von puam, boden soin gemacht koradjo un soinse vürgemacht in sèll groaz vairta. (21. / continua)









Scuola & Ricerca



In primo piano

Il dramma

Due giovani hanno perso la vita in due distinti incidenti in Alto Adige

Ieri, domenica 5 maggio, Raphael Wieland è morto a 14 anni lungo la statale a sud di Bressanone, in sella alla moto del padre (quest’ultimo rimasto gravemente ferito) in uno scontro con un’auto. Nella notte tra il 4 e il 5 maggio Jakob Kahn di 20 anni si è schiantato con la sua vettura in Val Casies