MOCHENI

Aubis, Hardimbl, Schbònt, Tingler, de gruam en Bersntol

Le miniere in Valle dei Mòcheni
LA NOSTRA PAGINA SULLE MINORANZE



Nelle miniere della Valle di Mòcheni, come Aubis, Hardimbl, Schbònt e Tingler, troviamo dei minerali con una lucentezza e un’enorme quantità di colori e di sfumature.

De bichtestn gruam van inger Tol sai’ : de Aubis daninn ka de Bersn unter de Hosler, de Gruab va Hardimbl, de Gruab van Schbònt en Balkof, ont de Gruab va de Tingler. En de gruam van Bersntol de knòppn hom pfuntn iberhaup kupfer, plaib ont a bea’ne silber.

De doing dinger hom se sa pfuntn drinn en de stoa’ as hom hòrta na’m abia : calcopirite, pirite, malachite o.a.e. De mineraln sai’ stoa’ as men vinnt drinn ont drau en de eart, de meing hom a rèchta ont a garoga form, kristalln, oder de sai’ a bea’ne spitze ont krump. De bèlt van mineraln, hòt an schouber vòrm : bais, grea’, laibvòrbe, gel, bai’vòrbe, plob, schbòrz o.a.e. Derbail as de sunn schlogt drau as de mineraln, de tea’ glitznen : schau zan paispil der diamant, der quarz, s golt ont de pirite.

A toal mineraln sai’ durchsichte : dos bill song as durch, mu men sechen òlls s sèll as ist umanònder. Bail as biar gea’ u en mineral pet de ingern hent, meing ber hearn abia as der ist gamòcht : der ist hal, tschrouvet, spitze, kòlt.

Za nemmen en de hent an mineral, mias men aupasn, bavai benn der vòllt en dru’, konnt er se prèchen oder kliam. De mineraln hom a : heach, a baiteckait ont a tiefeckait. (Earsteschual va Vlarotz) - (mpb)













Scuola & Ricerca

In primo piano