Da atz Lusérn balde pin gest khlumma izta gest khummana arbat un di laüt zo ziaga vür håm gehatt lai a par vichar in stall. Moi famìldja hatt gehatt khüa un sboi un a tiabas a bòtta håmsa gètt z’slava in fremmegen laüt boda soin zuarkhent in lånt. Ma mak khön ke vor da sèll zait saibar gestånt gerècht o, però bar soin gest in sim prüadar un moi tatta hatt geböllt süachan an åndarn platz, zo gebìnna eppaz mearar. Un asó saibar partìrt zo giana in di Tschekài ka Budweis (Budějovice). Pitt üs soinda gest acht åndre famìldje boda soin khent geschikht in åndre lentar sèmm nåmp, azpe a Dubné. Sèmm habar gevuntet arbat in an hoff un håm gearbatet auz pa lentar, bosa håm gehatt in boatz un in habar. In hoff saibarda nètt gest lai biar umbrómm ’z iz gest sa vo åndre laüt, ma bar soinaz lai gevuntet gerècht pitt se, gehaltetaz gearn un gehelftaz.

Dise laüt soin gest arm umbrómm ’z Taütschlånt hatten vortgenump soine höff un se håm gemocht arbatn zo geba ar la “decima” vor ’z kriage un izzen gestånt bintsche, però sa håm hèrta getoalt allz pitt üs un vor ditza izta gebortet a schümmana froindschaft, bode bart gedenkhan vor hèrta. Bar soin sèmmgestånt a par djar z’arbata un dena habar gemocht khearn bodrùmm, ånka umbrómm ’z soinda gest nå vürzokhemma di rüss. Bar håm gemocht grüazan gaülante di famìldja bodaz hatt gehatt ågenump un håmse gemocht lazzan sèmm ena zo bizza bazzen berat vürkhent. Khearante bodrùmm saibaraz bidar gevuntet pinn lusérnar boda soin gest partìrt pitt üs un nå de bege håmsaz augehaltet in an kapanù. Sèmm håmsaz getoalt un gelirnt in bege zo kheara bodrùmm huam, vazzantaz au atti vagü.

Di schin von trène soin gest alle gesprunk paràrdja, asó vil vert habar argemochtsitzan un gian zo vuaz un bidar gemocht süachan zo giana vürsnen, magàri in an paran vagú von vichar. Inar bòtta habar persìn gevuntet di rüss nå de bege. I pin gest khlumma, ma i gedenkh gerècht ke bar håm alle gezittart un gevörtetaz pròpio vil, umbrómm bar håm gebizzt ke sa hettatnaz gemak schikhan in Sibèria un sèmm berapar furse gestorbet.

’Z izzaz gånt gerècht ke ’z soinz gest laüt pitt a pizzle hèrtz un håmaz gelatt gian. Bar håm gemocht gian ummar, süachante z’èzza un vor a par patàtn, an slunt milch odar an tòkko proat hattma gemocht abemachan gåntze lentar. Bar soin gestånt a baila zait in an konvént odar in tendü bosa håm gehelft in krånkhan laüt. ’Z soinda persìn gest müatar boda håm neméar gemak taidn di khindar, boda håm geschriget in gåntz tage. Ånka az iz gest sber vor alle, habarz dartånt un soin gerift fin a Innsbruck. Sèmm moi famìldja iz gestånt a par månat ka paréntn, ma moi måmma hattzan neméar geböllt bizzan un asó habar gemocht khearn bodrùmm.

I pin gerift atz Lusérn atz 22 von snittmånat 1945, in ta‘ bode hån kompìrt zen djar, un da habar bidar gemocht åhevan vo naügom.

(Anna N.N.)