Durch in Russia lirnensa in khindarn z’spila in schach in di schual, 3 urn afti boch, in Spånja o håmsa ågiheft zo tüanaz sidar bintsche djar un in Beleschlånt o heftma å drauzoredadax.

I gloabe ke ’z spil von schach iz asó gikhennt un asó gearn gispilt vo asó vil laüt ke aft khummana sait vodar bèlt machatma fadìge zo venna epparùmmaz zo spilada darmìtt. Ma mage spiln in schach åna zo mocha ren da gelàichege zung un in dise lestn zaitn perfìn åna zo mocha stian in gelàichege platz. Perfìn di sèllnen boda nètt khennen di regln bizzan bazzez iz a schachprett un ke di menndla soin sbartz un baiz.

Ma gloabet ke di earstn z’spila in schach soinz gest di indié, hundart djar spetar vo benn ’z izta gibortet Gottarhéar. An alta stòrdja, gikhennt vo Dånte o, khütt ke vor mearar baz thausankhar djar durch in India izta gest a printzep asó loune ke dar hatt vorhóazt an hauf gèlt in sèll boda berat gest guat zo machanen divertìrn. Soi earst konsildjìar, Sassa, hatt auvargivuntet daz earst spil von schach. Dar hattz gihoazt “chaturanga” un hatta gispilt darmìtt pinn printzep. Dar printzep hatt gispilt asó gearn ke dar hatt givorst in Sassa bazzar hettat giböllt inkùnt. Dar konsildjìar hatt rispùndart ke dar hettat gihatt gearn zo haba an frånk in earst skèkkle, zboa in sèll nåmp, viare in sèll åndar un asó vürsnen vor alle di viarunsèchtzekh skèkkla von schachprett. Dar printzep hatt gimunt ke bintsche beratz gest ma an lestn, baldar hatt gizelt biavl dar hettaten bolàibet, hattar vorstånt ke dar hettaten gimocht auzzaln 18.446.744.073.709.551.615 frenk!

Khurtz un guat, dar printzep, zoa nètt z’zala allz daz sèll gèlt hatten lai gimacht töatn.

Di merként vodar Pèrsia håm gilirnt z’spila von indié, sa håm gibèkhslt a pizzle di regln von spil un hånnen gihoazt “shatranj”. ’Z soinda nèm von menndla boda abekhemmen von sèlln saitn vodar bèlt, dar nåm “alfìar” khinnt vo “al-fīl” boda billt khön “elefånt” un dar nåm von spil “schach” khinnt auz vo “shah” boda billt muanen “khönig”.

Vodar Pèrsia ’z spil iz khennt gitrakk ummar von khempfar boda vor tausankh djar soin gånt zo macha frai Djerusalèm un von merként vodar Spånja. An earstn ’z spil von schach iz khennt ågischauget letz von faffan ma in biane zait iz khennt gikhennt un gispilt vo alln, djunge un alte, raiche un arme. In di altn zaitn soin bravate spilar in schach hattz gibillt muanen khemmen girüaft von raicharstn laüt vodar bèlt z’spilada darmìtt un mang asó lem in di pestn haüsar vodar Euròpa.

(Rodolfo)