CIMBRI

A tage vor di vraütn

Kan Åldarhailegen Lusérn gidenkht di laüt bodada niméar soin
LA NOSTRA PAGINA SULLE MINORANZE



Oggi, come una volta, Ognissanti è un giorno per la famiglia, un giorno per tornare in paese e riunire le famiglie, un giorno per ricordare chi non c’è più. I Cimbri sono da sempre molto legati ai propri cari scomparsi: è usanza ripulire e lucidare la tomba di famiglia, ornarla di bei fiori e candele e riunirsi con i propri cari dopo la messa del pomeriggio.

Vor a par bochan hattma sa ågeheft z’sega ploaz Lusérnar gian in un auz pa vraithoff pinn kardjóln voll vrisse un givèrbate roasan un khertzan. Gestarn defàtti, hattma gevairt di Åldarhailegen ke atz Lusérn iz a tage vor di toatn, vor di sèlln laüt bodaz håm gilatt ma bobar bartn nia vorgèzzan. Di khindar von ta‘ vo haüt paitn voll pitt gait dise tang zo maga stian a par urn huam vo dar schual un zo magase åleng vor Halloween. Ditza però khinnt vür lai in di groazan stattn. Vor di laüt vodar ünsarn Hoachebene defàtti dise tang håm hèrta gimunt eppaz åndarst, a par tang zo maga bidar leng panåndar da gåntz famìldja boda iz ummar pa bèlt, an tage zo gidenkha di sèllnen bodada niméar soin. Di zimbarn soin hèrta gest starch ågihenk soin toatn, un vor ditza o - furse - dar vraithoff hatt disan nåm: vor in Schweitzer ditza bort khinnt abe vo “vraütn hof” ke ’z bill munen “platz bo da stian di paréntn”, un nètt platz vor di toatn. Sidar hèrta atz Lusérn usitàrtma putzan gerècht ’z grap vo famìldja, un vüllnz au pitt khertzan un grisantème, ma fin vor vüchtza - sèchtza djar di roasan håmsase gimacht di baibar da haum pitt borùntschata un givèrbata kart un gavétta, allz daz sèll bo ma hatt gihatt. Lai in di djar ’60 håmda ågiheft zo riva atz Lusérn di earstn grisantème, augitrakh zo vuaz von Astetal boda di belesan håmse gihatt in gart. In tage pellar, aftn 31 vo otóbre, bobràll hattma usitàrt laütn da groaz klokk von toatn, vo di achte abas fin aft mittanacht, benn anìaglaz in soi haus iz gest nå zo peta vor soine arme laüt. Sichar iz ke haüt azpe disedjar di Åldarhailegen iz a tage vor di famìldja, a tage zo kheara bodrùmm in lånt, z’èzza khestn, brulè un a barma snitt patàtana korschéntz alle panåndar attavorå in heart, a tage zo gidenkha di vraütn. A tage ke furse - vor Lusérn - iz mearar gihöart baz Boinichtn. (AvT)













Scuola & Ricerca

In primo piano